Thủ tướng: Phải tạo chuyển biến rõ rệt về quản lý đất đai

Tăng cường giám sát thực hiện chính sách về đất đai

I. Phát hiện trên 100 bộ hồ sơ đất đai giả

Nhóm ủng hộ sở hữu tư nhân về đất đai cũng lý sự rằng, Nhà nước ta không đủ năng lực quản lý đất đai. Công thức tính toán giá cả đất đai xin kiến nghị, như sau: [Giá cả đất đai trên thị trường = Giá trị tài nguyên đất đai (1) + Giá trị sinh lợi đất đai theo vị trí quy hoạch (2) + Chi phí bồi đắp đất đai theo hiện trạng mục đích sử dụng (3)] để có thể dùng tính toán giá cả đền bù thực hiện quyết định thu hồi đất đối với dự án đầu tư. Đây chỉ là một trong những hạn chế, tồn tại của luật Đất đai hiện hành được Chính phủ chỉ ra trong tờ trình sửa đổi luật này vừa được đại diện Bộ Tài nguyên - Môi trường trình tại phiên họp thẩm tra của Ủy ban Kinh tế trước khi trình Ủy ban TVQH tại phiên họp tháng 9. Họ chính là những người nắm rõ thông tin về quy hoạch đất đai và cũng chính là người đưa ra những quyết định trực tiếp về giao đất, cho thuê đất… Sau khi chia sẻ một số kinh nghiệm quốc tế, vị chuyên gia Thụy Điển đưa ra khuyến nghị, chính sách về đất đai nên có tính bền vững, không nên thay đổi thường xuyên.

Nhân dịp này chúng tôi xin gửi tới đồng chí Bộ trưởng một số ý kiến trao đổi và kiến nghị như sau: Một là, không nên dùng đất đai làm tiêu chí để xét và thực hiện chế tài trực tiếp đình chỉ việc tuyển sinh của các trường vì tìm đất đai xây dựng trường có thể coi là việc khó nhất của phần lớn các trường kể cả công lập và ngoài công lập, và không phải là lỗi chi riêng của các trường. Đất là tài nguyên sản xuất và đặc tính cơ bản của nó là vị trí tương đối tới nơi cung cấp nguyên liệu sản xuất và thị trường cho sản phẩm. Ngoài ra, việc tranh chấp diễn ra ở nhiều cấp độ và mức độ trầm trọng khác nhau. Nhà nước thực hiện quyền của chủ sở hữu thông qua việc quyết định quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất…; trao quyền sử dụng đất và thu hồi đất để sử dụng vào các mục đích quốc phòng, an ninh, phục vụ lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng và các dự án phát triển kinh tế, xã hội theo quy định của pháp luật”. Tổng Thanh tra Chính phủ Huỳnh Phong Tranh: Giải quyết các vụ việc tồn đọng rất khó khăn Trước những con số vụ việc khiếu nại tố cáo ngày một gia tăng, Tổng Thanh tra Chính phủ Huỳnh Phòng Tranh cho biết, 528 vụ việc còn tồn đọng nằm trong tổng số trên 2000 vụ việc của năm 2009. Báo cáo tổng kết thi hành Luật Đất đai trên địa bàn Hà Nội đã kiến nghị kiến nghiên cứu sửa đổi bổ sung 12 nhóm vấn đề lớn liên quan đến các chính sách về đất đai.

II. Thiết lập bình đẳng trong tiếp cận đất đai

Về thời hạn giao đất nông nghiệp, theo ông Nguyễn Văn Được, Giám đốc Sở Tài nguyên - Môi trường tỉnh Long An kiến nghị nên tăng thời gian giao đất nông nghiệp từ 20 năm hiện nay lên 50 năm, như vậy sẽ tạo tâm lý ổn định cho người dân mà Nhà nước cũng không phải tốn công làm các thủ tục giao lại khi hết thời hạn, giảm áp lực cho cơ quan đăng ký quyền sử dụng đất của các địa phương. Ông Chính cũng khẳng định: Khái niệm về "đất NN khác" - một trong 5 nhóm đất quy định tại điểm 4 Điều 6 trong Nghị định 181/2004/NĐ-CP là chưa đầy đủ và trùng lắp với các loại đất phi NN. Mọi tranh luận của quý vị có thể gõ nội dung ở ô phía dưới "Ý kiến của bạn" hoặc xin gửi về e-mail toasoan@landtoday. Chính sự không minh bạch trong quy định đã gây không ít bức xúc cho người dân về việc thu hồi đất nấp dưới danh nghĩa mục đích công nhưng để phục vụ lợi ích riêng của các cá nhân. Ảnh minh họa Nhiều điểm mới Theo Bộ trưởng Bộ TN-MT Nguyễn Minh Quang, dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) lần này có nhiều điểm mới, trong đó “xương sống” là việc đổi mới quy định về định giá đất và thu hồi đất. Vai trò của quan trọng của công tác quản lý đất đai đang đòi hỏi từng ngày phải giải đáp được những vấn đề về quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất.

Cụ thể: Luật chưa có đôỉ mơí trong thơì hạn và hạn điền đôí vơí đất nông nghiệp nhằm tạo động lực mơí cho tam nông; chưa có những chính sách đất đai hưũ hiêụ cho các nhóm yêú thế trong xã hôị như ngươì nghèo, đồng bào dân tộc thiêủ số; chưa chuyển được phương pháp luận quy hoạch sử dụng đất từ dự trữ tổng diện tích sang phân bổ không gian sử dụng đất; chưa thể chế hóa được đâỳ đủ các yêú tố của một hệ thống quản trị tốt trên cơ sở thực hiện đâỳ đủ công khai, minh bạch trong quản lý, trách nhiệm giải trình bắt buộc của cán bộ quản lý và sự tham gia của ngươì dân. Cần thành tâm lắng nghe các kết quả nghiên cứu đã có, cần rút ra bài học kinh nghiệm từ thực tế trong nhiều năm qua để tạo ra khung pháp luật đúng đắn đối với mọi vấn đề có liên quan tới chuyển dịch đất đai. Cũng tại cuộc gặp mặt, Bộ TN&MT cho hay, liên quan cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất, năm 2012 Bộ đã thực hiện tiến độ cao gấp đôi so với hai năm 2010, 2011; hoàn thành thẩm định quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 và kế hoạch sử dụng đất 5 năm thời kỳ đầu (2011 - 2015) cấp tỉnh; công tác kiểm tra tình hình sử dụng đất của các dự án sau khi được Nhà nước giao đất, cho thuê đất để thực hiện các dự án đầu tư được chỉ đạo quyết liệt. Cần kết hợp các quy định tại khoản 2 của Phương án 1 với quy định tại khoản 2, khoản 3 của Phương án 2 để đưa ra quy định chung.Luật Đất đai cần quy định Nhà nước có chính sách bảo đảm đất ở, đất sản xuất cho đồng bào các dân tộc cư trú theo cộng đồng, nhất là dân tộc ở vùng biên giới, vùng di dân tái định cư. Thị trường nhà ở tiếp tục mất cân đối về quan hệ cung – cầu, nhà nhiều nhưng người dân không đủ tiền mua.

III. Tập trung giải quyết khiếu nại, tố cáo về đất đai

Đây là một nguyên tắc quan trọng cần phải được Chính phủ đưa vào Luật Đất đai mới và được thực hiện một cách rõ ràng và minh bạch. Đất đai là một trong những lĩnh vực nhạy cảm, đặc biệt nhất là liên quan đến những tiêu cực, tham nhũng. Ngoài Luật Đất đai và Luật TCD, còn có Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thi đua, khen thưởng; Luật Việc làm; Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Phòng cháy và chữa cháy; Luật Bảo vệ và Kiểm dịch thực vật; Luật Đấu thầu; Luật Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí. Ví dụ, một hộ gia đình có năm người, trong đó có ba người trực tiếp sản xuất nông nghiệp sống chính bằng sản xuất nông nghiệp, có hai người là công chức nhà nước được hưởng lương, trong trường hợp này phải hỗ trợ cho ba người trực tiếp sản xuất nông nghiệp và không hỗ trợ cho hai2 người đã được hưởng lương. Các đơn vị sự nghiệp sẽ chuyển sang thuê đất, tăng cường đấu giá đất để tránh xin cho, tham nhũng” - ông Hiển cho biết. Mức chênh lệch giá đất giữa các vùng giáp ranh gây bức xúc khiếu kiện trong nhân dân.

Quốc hội cũng đã thảo luận ở Hội trường về tình hình triển khai thi hành các luật, nghị quyết đã được Quốc hội Khóa XIII thông qua. Quốc hội đã nhìn thấy có nhiều vấn đề, có nhiều điểm trong dự thảo chưa trúng so với thực tế, những vấn đề logic pháp lý trong trường hợp thông qua luật mà chưa thông qua Hiến pháp sửa đổi. Giá đất nhà nước được xác lập bằng khung giá đất, giá đất giáp ranh các địa phương cấp tỉnh chỉ áp dụng trong các trường hợp không gây nguy cơ tham nhũng và khiếu kiện của người dân gồm: Tính tiền sử dụng đất khi công nhận quyền sử dụng đất đối với hộ gia đình, cá nhân; tính các khoản thuế liên quan đến đất đai và phí, lệ phí trong quản lý, sử dụng đất đai; tính tiền xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai; tính tiền bồi thường cho Nhà nước khi gây thiệt hại trong quản lý và sử dụng đất đai. KTĐT - Bộ TN&MT đang gấp rút hoàn thiện Dự án "Kiểm kê đất đai và xây dựng bản đồ hiện trạng sử dụng đất năm 2010", dự kiến trình Chính phủ xem xét phê duyệt trong tháng 8 này. Người xưa có câu “Tiên trách kỉ, hậu trách nhân”, mong rằng ông Mai Văn Danh hãy đọc kỹ các bài báo và bình tĩnh suy xét trước khi khiếu nại báo. Ủng hộ quan điểm này, nguyên Giám đốc Nông trường Sông Hậu, bà Trần Ngọc Sương đề nghị dự thảo sửa đổi Hiến pháp 1992 cần làm rõ quyền sở hữu đất đai của các thành phần kinh tế tư nhân.